Nasze odpowiedzi na odpowiedzi rządu kanadyjskiego, zawarte w propagandowych materialach, z których Ministerstwo Gospodarki czerpie wiedze na temat polowan na foki w Kanadzie.
Wszystkie informacje, o ile nie podano inaczej, pochodza z oficjalnej strony internetowej Ministerstwa Rybolówstwa i Oceanów Kanady http://www.dfo-mpo.gc.ca.
Polowania na foki w Kanadzie – najczesciej zadawane pytania.
W nawiasach podano numer pytania z materialów Ministerstwa Rybolówstwa i Oceanów Kanady – DFO
Jak liczna jest w chwili obecnej populacja fok? (pytanie 1)
Foki grenlandzkie:
Nadmierne wybijanie fok w latach 1950 – 1970 przyczynilo sie do spadku liczebnosci populacji o 66% . Od roku 1972 ilosc rocznie odlawianych fok spadla do okolo 150.000 i utrzymywaly sie na tym poziomie, az do roku 1983, w którym nastapilo zalamanie rynku z powodu wprowadzonego zakazu importu do Europy produktów z fok grenlandzkich ponizej 12-stego dnia zycia (tzw. whitecoat) oraz fok kapturowych ponizej 15-stego miesiaca zycia (tzw. blueback). W wyniku braku rynku zbytu na futra z najmlodszych fok, w roku 1987 rzad kanadyjski wprowadzil zakaz polowu tych fok. Przez kolejne 13 lat odlawiane ilosci fok byly bardzo niskie (ok.52.000) co sprzyjalo dalszemu wzrostowi liczebnosci fok grenlandzkich. Od 1996 do 2000 roku liczebnosc fok utrzymywala sie na dosc stalym poziomie ponad 5.2 mln., najwieksza liczebnosc osiagnela w roku 2006 – 5.8 miliona osobników. Rok pózniej liczba ta spadla do 5.5 miliona.
Foki kapturowe:
Liczbe fok kapturowych w roku 2005 oszacowano na 593.000, a fok szarych w roku 2004 na 240.000. Nie ma nowszych danych na stronach DFO na temat populacji foki szarej i kapturowej. Data ostatniej aktualizacji strony http://www.dfo-mpo.gc.ca/seal-phoque/faq_e.htm to 2008-03-20, na niej DFO podaje liczbe 300.000, lecz nie podaje zródla.
Które gatunki sa przedmiotem polowan? (pytanie 2)
DFO zapewnia, ze przedmiotem komercyjnych polowan sa wylacznie trzy gatunki: foka grenlandzka Pagophilus groenlandicus (harp seal) - zabijana w najwiekszej ilosci, z racji najcenniejszego futra, foka kapturowa Cystophora cristata (hooded seal) i niewielka ilosc osobników z gatunku foka szara Halichoenis grypus (grey seal). Wedlug rzadu kanadyjskiego niewielkie ilosci pozostalych gatunków odlawiane sa tylko dla potrzeb wlasnych przez mieszkanców (6 sztuk rocznie na osobe) i dla tych gatunków nie ustanawia sie zadnych limitów.
Z danych DFO wynika natomiast, ze w ciagu 10 lat (w latach 1996 – 2005), z pozostalych gatunków fok, czyli: foka obraczkowa Phoca hispida (ringed seal), Phoca vitulina (harbour seal) i Erignathus barbatus (bearded seal) dla potrzeb wlasnych odlowiono 16 sztuk (wszystkie z gatunku harbour seal), podczas gdy dla celów komercyjnych 12,552.
Tabela Roczne polowy dla celów komercyjnych i dla uzytku wlasnego w Kanadzie w latach 1996 - 2005:
http://www.dfo-mpo.gc.ca/seal-phoque/reports-rapports/mgtplan-plangest0610/mgtplan-plangest0610_e.htm
Jaka jest laczna ilosc osobników przeznaczonych do odlowu (Total Allowance Catches - TAC)? Ile fok odlawia sie rocznie? (pytania 3 i 4)
W roku 2002 przekroczono limit polowów na foki grenlandzkie o 37.367 sztuk. Plan trzyletni na lata 2003 - 2005, okreslal TAC na 975.000, dodajac warunek: roczny polów nie moze przekroczyc 350.000. Z danych wynika, ze przekroczono TAC o 10.312, a w roku 2004 przekroczono równiez roczny limit 350.000. Limit TAC w roku 2006 przekroczono o 29.344 sztuk.
W planie zarzadzania polowaniami na lata 2006 - 2010, na rok 2006 ustalono TAC na foki grenlandzkie w ilosci 325.000. Przed rozpoczeciem polowan podniesiono TAC o 10.000.
W wywiadzie dla Environment Service News http://www.ens-newswire.com/ens/mar2006/2006-03-16-06.asp Premier Stephen Harper tlumaczyl, ze „325 tysiecy to TAC na komercyjne polowy, a dodatkowe 10 tysiecy na uzytek wlasny dla mieszkanców” – problem w tym, ze TAC okresla calkowita ilosc fok danego gatunku, która mozna odlowic w danym sezonie. Tak czy inaczej w roku 2006 przekroczono TAC.
Rok 2007 przyniósl zaglade dla nowo narodzonych szczeniat – blisko 90% szczeniat z poludniowej czesci zatoki Sw. Wawrzynca utonelo z powodu szybko topniejacej pokrywy lodowej. Planowany TAC na rok 2007 – 335000, rzad Kanadyjski zmniejszyl przed rozpoczeciem polowan do 270.000, jednak po kilku dniach polowan okazalo sie, ze nie uda sie osiagnac tej ilosci.
W tym roku z powodu niskich cen skór w polowaniach uczestniczylo o wiele mniej lowców i mimo dosc dobrych warunków pogodowych i pokrywy lodowej udalo sie odlowic okolo 80% TAC.
Rekordowy przypadek przekroczenia TAC mial miejsce w roku 1996, kiedy to liczba odlowionych fok kapturowych (25.754) byla ponad trzy razy wyzsza niz TAC (8.000). DFO nalozylo wówczas kary, ale nie ze wzgledu na przekroczenie limitów, a ze wzgledu na to, ze 22.800 fok bylo mlodymi objetymi zakazem polowan.
Do ilosci fok uznawanych jako odlawiane, nalezy dodac liczbe fok, które nie zabite a zranione, uciekly. Okreslane jako „straty” foki stanowia okolo 5.4%, a wiec przy liczbie fok odlowionych 300.000 okolo 16.200 zostaje stracona, zarówno dla lowców jak i srodowiska, poniewaz zranione foki maja niewielka szanse na przezycie.
Gdzie sa prowadzone polowania na foki? (pytanie 9)
Polowania komercyjne odbywaja sie glównie w Zatoce sw. Wawrzynca oraz w Nowej Funlandii i na Labradorze. Chociaz w roku biezacym zezwolono na polowania na terenie rezerwatu przyrody na wyspie Hay w Nowej Szkocji.
Jaki jest stosunek procentowy ilosci fok odlawianych w Zatoce sw. Wawrzynca do ilosci fok odlawianych w Nowej Funlandii i na Labradorze? ( pytanie 10)
Z zalozenia ok. 70% polowan powinno odbywac sie na wybrzezu, a 30% w zatoce. W praktyce wszystko zalezy od okolicznosci; w roku 2002 z powodu cienkiej pokrywy lodowej w zatoce 90% polowan mialo miejsce w Nowej Funlandii i na Labradorze.
Jak dlugo trwa sezon polowan? Kiedy sie rozpoczyna i konczy? (pytanie 11)
"Ustawowo sezon polowan na foki grenlandzkie i kapturowe trwa od 15 listopada do 15 maja”, przy czym DFO ma prawo przedluzyc polowania o kilka tygodni, co tez czyni co roku. W roku 2007 polowania przedluzono do 23 czerwca.
Jakie jest przeznaczenie upolowanych fok?(pytanie 5)
Polowania glównie nastawione sa na pozyskiwanie futer. Zabija sie w wiekszosci (90 – 95%) foki grenlandzkie w wieku od 25 dni do 13 miesiecy, poniewaz futra z najmlodszych odlawianych (w wieku 3 – 4 tygodni) fok uzyskuja najwyzsza cene i maja najlepszy zbyt. Rynek zbytu na mieso bardzo trudno znalezc poza Nowa Funlandia, poza tym trudne jest uzyskanie miesa z tak malych fok. Tym samym zyski z miesa fok sa bardzo niskie. Lepiej wyglada rynek zbytu na olej z fok, dzieki pozyskiwanym z niego kwasom Omega-3. W niewielkich ilosciach na rynek lokalny trafiaja pletwy fok. Rynek zbytu na inne czesci fok jest nieznaczny.
Jaka jest rynkowa wartosc skór foczych? (pytanie 17, mit 6: „Zyski z polowan sa niskie, a przemysl nierentowny”)
Kanadyjska stacja informacyjna CBC na poczatku kwietnia br. podala, ze tegoroczna cena za skóry fok to 35$ (w ubieglym roku bylo to 55$ ). W porównaniu z drozejacym paliwem, kosztami utrzymania i ubezpieczenia statków polowania przestaja byc oplacalnym zajeciem. http://www.cbc.ca/canada/newfoundland-labrador/story/2008/04/07/seal-prices.html
DFO w podsumowaniu tegorocznych polowan poinformowalo, ze o wiele mniej lowców uczestniczylo w tym polowaniu niz w latach poprzednich ze wzgledu na wysokie ceny paliwa, a bardzo niskie ceny skór (okolo 50% nizsze niz w roku ubieglym).
Jak wielu mieszkanców Kanady czerpie bezposrednie korzysci z polowan na foki? (pytanie 19)
DFO: „polowania na foki stanowia zródlo dochodu dla ok. 5-6 tysiecy osób, tj. ok. 1% mieszkanców prowincji Nowa Funlandia i Labrador”. Kanada liczy obecnie 32 815 000 mieszkanców, wiec bezposrednie korzysci z polowan czerpie okolo 0.0155% mieszkanców Kanady. Rezygnacja z polowan, jednakze, nie pozbawilaby dochodu 5-6 tysiecy osób. Dla ludzi bioracych udzial w polowaniach, dochody z polowan to wedlug rzadu kanadyjskiego 25% – 35 % ich rocznego dochodu (przy cenach skór 55$ za sztuke). Polowanie na foki trwa, zaleznie od rejonu, od kilku dni do kilku tygodni - pozostala czesc roku lowcy pracuja przy polowach ryb i krabów.
Powyzsze informacje wydaja sie juz byc historia; w tym roku cena skór spadla do okolo 50% ceny z roku 2007, a w polowaniu uczestniczylo duzo mniej lowców.
Czy polowania na foki sa subsydiowane przez DFO ? (pytanie 20, mit 6: „Zyski z polowan sa niskie, a przemysl nierentowny”, mit 7: DFO dotuje polowania)
W latach 1995 – 2001 DFO przeznaczalo na dofinansowanie polowan okolo 20 mln dolarów kanadyjskich rocznie (IFAW, 2007), przy zyskach 33 mln (DFO). Czesc z tych pieniedzy byla przeznaczona na dotowanie skupu miesa z fok. W momencie, gdy wstrzymano te dotacje, wielu lowców zrezygnowalo z polowan, gdyz staly sie dla nich nieoplacalne.
W 2001 roku DFO podalo informacje, ze „z uzyskanych 2 milionów skór w latach 1982 – 1999 sprzedano tylko 51%”.
Obecnie, mimo iz, oficjalnie zadne dotacje nie istnieja, rzad kanadyjski wydaje pieniadze podatników na wspieranie polowan. Wydatki obejmuja zatrudnienie Canadian Coastal Guard – Kanadyjskiej Strazy Wybrzeza do ochrony polowan (w roku 2007 bylo to10 jednostek; statki, lodolamacze, helikoptery i samoloty patrolujace), akcje ratunkowe, wysylanie delegacji do Europy w celu przekonania UE o braku koniecznosci wprowadzania zakazu na import produktów z fok (w roku 2007 bylo to 6 delegacji, w tym jedna 17 osobowa szeroko krytykowana przez kanadyjskie media), oplacanie wykonywanych ekspertyz i badan dotyczacych polowan , wydawanie licencji i finansowanie materialów szkoleniowych, oraz wydatki na administracje obslugujaca polowania i promowanie polowan.
W 2001 roku zwolano panel do oszacowania rentownosci polowan. Panel mial przeanalizowac wszystkie zyski i wydatki rzadu z ostatnich lat. Niestety, w raporcie opublikowanym na stronach DFO, czytamy, ze panel mial trudnosci z dostepem do kluczowych i dokladnych danych dotyczacych zysków jakie przyniosly polowania na foki, jak równiez danych, które pozwolilyby oszacowac calkowite wydatki jakie poniósl rzad kanadyjski z tytulu wspierania polowan. Wniosek panelu „Rzad powinien byc bardziej transparentny w odniesieniu do kosztów poniesionych na wspieranie polowan, czy to bezposrednio w formie dotacji, czy tez posrednio przez oplacanie badan, administracji i zapewnianie lodolamaczy w trakcie polowan”.
Wiekszosc Kanadyjczyków jest przeciwna polowaniu na foki. (Mit 9)
DFO posluzylo sie badaniami Ipsos-Reid z lat 2004 i 2005, które pasuja do obalenia tego mitu. Wyniki z badan Ipsos-Reid z 2008 roku:
39% Kanadyjczyków popiera polowania w tym: 17% zdecydowanie tak, 22% raczej tak
52% jest przeciwna, a 9% nie umialo udzielic odpowiedzi
pelen raport: http://blog.stopthesealhunt.com/files/Ipsos_reid_report_08.pdf
Czy zezwolenie na prowadzenie polowan na foki ma na celu odbudowe populacji dorsza? (pytanie 21)
Obecnie DFO nie dysponuje zadnymi opiniami potwierdzajacymi, ze wzrost liczebnosci fok doprowadzil do zaglady dorsza w wodach kanadyjskich i nie moze wyprzec sie zarzutów, ze to wlasnie DFO jest winne tej sytuacji.
Przez lata DFO nie wprowadzalo zadnych limitów na polów dorsza, ograniczen sezonowych, regulacji - lowiono wszystko co sie dalo (wlacznie z malymi rybkami) i kiedy sie dalo (równiez w czasie tarla). Ogromne ilosci tego, co zlowiono bylo wyrzucane. W efekcie rabunkowej gospodarki DFO do roku 1990 liczebnosc populacji dorsza spadla do poziomu 1% pierwotnej liczebnosci.
W roku 1994 rzad byl zmuszony wydac moratorium na polowy dorsza, w rezultacie czego ponad 40.000 (z 68.000, a wiec prawie 60%) rybaków zostalo bez pracy. Rzad kanadyjski wykorzystujac fakt wzrostu liczebnosci fok (w skutek wprowadzonego zakazu polowan na mlode foki), obarczyl je wina za prawie calkowite znikniecie dorsza. Kryzys w rybolówstwie nie dotyczy wylacznie dorszy, a sytuacja nie zmienia sie od lat; rok 2004 przyniósl zalamanie w polowach krabów snieznych – z tego samego powodu – zlej gospodarki istniejacymi zasobami.
Jednak o ile w materialach przeznaczonych „dla publiki” DFO zaprzecza, ze wybijajac foki ma nadzieje odbudowac populacje dorsza, to na stronach poswieconych wlasnie odbudowie tej populacji DFO zamiescilo nastepujaca informacje: „Pólnocno-zachodnia czesc Atlantyku, nalezaca do Kanady zamieszkuja najwieksze populacje fok gatunków grenlandzka, kapturowa i szara. W miare wzrostu liczebnosci populacji fok spadala liczebnosc dorszy i innych ryb (…) Prowadzony dla DFO projekt dostarczyl informacji na temat zachowan fok i ich roli jako drapiezników zagrazajacych istniejacej populacji dorsza. Chociaz dorsze stanowia niewielki procent foczej diety, to liczebnosc populacji fok stanowi duze zagrozenie dla dorszy”.
Ponadto Rada Ochrony Zasobów Rybolówstwa (Fisheries Resource Conservation Council) powolana przez rzad kanadyjski wydala orzeczenie, w którym stwierdza, ze „foki zagrazaja odbudowie populacji niektórych ryb”.
W tym roku rzad prowincji Nowa Szkocja zezwolil na polowania na foki szare zamieszkujace rezerwat przyrody na wyspie Hay, tlumaczac, ze populacja rozrosla sie do tego stopnia, ze foki zjadaja wszystkie ryby z wód okalajacych wyspe.
Czy polowania zagrazaja populacji foki grenlandzkiej? (mit 5)
Raport dla DFO z roku 2002: „Obecne ilosci odlawianych fok nie maja bezposredniego wplywu na liczebnosc populacji. Od roku 1996 populacja utrzymuje sie na stalym poziomie 5.2 miliona osobników. Nalezy jednak pamietac, ze celem polowan sa glównie mlode osobniki, a wiec mozna sie spodziewac zmian w strukturze wiekowej populacji, które w przyszlosci spowoduja spadek liczebnosci fok. (…) Zaleca sie coroczne badania ilosci urodzin i branie ich pod uwage przy ustalaniu TAC, by utrzymac populacje na obecnym poziomie”. Przy ustalaniu wplywu polowan na stan populacji fok nalezy brac pod uwage ilosc fok, które zranione uciekly lub zostaly zabite, ale np. nie mozna bylo wyciagnac ich ciala z wody.
Raport dla DFO z roku 2000: „Do odlawianych co roku fok nalezy doliczyc, te które okreslane sa jako „stracone”. Straty w przypadku mlodych fok wynosza okolo 5%, w przypadku starszych 50%”. Biorac pod uwage, ze 95% zabijanych fok w polowaniach to mlode foki, srednia „strat” okresla sie na 5.4%.
Raport dla DFO z roku 2005: „Do liczby fok odlowionych i straconych nalezy doliczyc foki, które gina w ciagu roku przypadkowo podczas polowów ryb . W latach 1980 – 1990 liczbe ta szacowano na 10.000, w latach 1992 – 1996 bylo to okolo 29.431 fok rocznie. Ponadto okolo 500 fok z tej samej populacji ginie rocznie w sieciach rybackich w wodach USA”. Nie nalezy zapominac, ze na zwierzeta z tych samych populacji poluje równiez Grenlandia, która odlawia rocznie od 70.000 do 100.000 fok grenlandzkich. Raport dla DFO z roku 2005: „W latach 1996 – 2004 straty w populacji foki grenlandzkiej, po zsumowaniu odlowionych fok przez Kanade i Grenlandie, strat i fok ginacych przypadkowo podczas polowów ryb to ponad 468.500 rocznie. Jest to poziom wyzszy od tego z lat 1950 – 1960, który spowodowal spadek liczebnosci populacji o 66%. W rekordowym, 2004 roku bylo to 543.000. (…) Przy planowaniu polowan na najblizsze lata nalezy brac pod uwage spadek liczebnosci mlodych fok, który powoduje zmiany w strukturze wiekowej populacji oraz ocieplenie klimatu i przez pryzmat obecnych limitów TAC spojrzec na mozliwosc rekonstrukcji populacji w przyszlosci”.
W roku 2006, jak podaje DFO, liczebnosc populacji foki grenlandzkiej wynosila 5.8 mln, rok pózniej spadla do 5.5 mln. Przy czym liczebnosc fok podawana przez DFO kwestionuja niezalezne raporty; naukowcy z Uniwersytetu w Bristolu uwazaja, ze badanie ilosci szczeniat na podstawie obserwacji i zdjec, jakim posluzono sie w tym raporcie, daja duze bledy na malym obszarze. Wedlug nich ilosc fok to najwyzej 70% liczby podanej przez DFO.
W planie polowan na lata 2006 – 2010 DFO wyraznie przedstawia zamiar zmniejszenia populacji foki grenlandzkiej. Wedlug DFO polowania na foki grenlandzkie nie powinny zmniejszyc populacji ponizej poziomu 70% (4.07 mln) jej najwiekszej liczebnosci z roku 2006, w takim wypadku bedzie trzeba uwzglednic zmiany w TAC (w planie DFO nie podaje limitów na kolejne lata tylko na 2006). W przypadku gdy liczba fok spadnie ponizej 50% DFO planuje rygorystyczne zmiany, dopiero spadek liczebnosci do poziomu 30% bedzie dla DFO powodem do zaniechania polowan.
Moze sie to zdarzyc szybciej niz spodziewa sie tego rzad kanadyjski. Od 1996 roku ilosci zabijanych co roku fok sa bardzo duze, do tego dochodzi zagrozenie wynikajace z ocieplania sie klimatu, które w polaczeniu z polowaniami moze wkrótce doprowadzic do zaglady tego gatunku jak pokazal przypadek z roku 2007, kiedy to 90% szczeniat z Zatoki Sw. Wawrzynca zginelo z powodu szybko topniejacej pokrywy lodowej.
Rzad kanadyjski zezwala lowcom fok na zabijanie bardzo mlodych zwierzat (Mit 1)
W 1982 roku UE wprowadzila zakaz importu produktów z najmlodszych fok. Zalamanie rynku futer typu „whitecoat” i „blueback” (w tamtym czasie to one byly glównym celem polowan) spowodowalo znaczny spadek w ilosci zabijanych fok (patrz. Tabela 1) i zmusilo rzad kanadyjski do wprowadzenia zakazu polowu fok grenlandzkich w wieku ponizej 12 dnia zycia i fok kapturowych w wieku ponizej 15 miesiaca zycia.
Foki grenlandzkie przychodza na swiat w bialym, puchowym futerku okreslanym jako „whitecoat”, które utrzymuje sie tak dlugo jak szczenie ssie mleko, czyli do 12-14 dnia zycia. W tym czasie mlode foki pozostaja pod opieka matki. Po okresie karmienia samice wracaja do wody, a male foki, w nowym futrze okreslanym jako „ragged jacket”, samotnie spedzaja kolejne dwa tygodnie na ladzie. W ciagu tych dwóch tygodni, czyli miedzy okolo 14 a 28 dniem zycia foki nic nie jedza - wykorzystuja zapas nagromadzony podczas dwóch pierwszych tygodni zycia, kiedy to byly karmione mlekiem matki i traca na wadze. Nie sa w stanie uciec do wody przed zagrozeniem, poniewaz nie potrafia jeszcze plywac. Dopiero po kolejnym linieniu foki, juz w futrze okreslanym jako „beaters”, udaja sie po raz pierwszy do wody. Nastepne linienie ma miejsce w wieku 13-15 miesiecy, wtedy to foki uzyskuja swoje „dorosle” futro.
Foki grenlandzkie dojrzalosc plciowa osiagaja w wieku 5-6 lat, a dozywaja wieku 30 lat. Biorac pod uwage dlugosc zycia i rozwój fok grenlandzkich, trudno nazwac inaczej niz „mlody osobnik” roczna foke. Glównym celem kanadyjskich polowan sa, jak wynika z odpowiedzi DFO „mlode osobniki, które osiagnely wiek 3-4 tygodni”, a wiec „ragged jacket” - bezbronne, oslabione zwierzeta, których futro nie pozwala na przebywanie w wodzie, a wiec uniemozliwia zdobycie pokarmu i ucieczke. DFO natomiast nazywa je „samodzielnymi i niezaleznymi” zwierzetami.
Jakiego rodzaju bron wykorzystuje sie przy uboju fok? (pytanie 6)
Raport EFSA: Uzywane narzedzia to hakapik, palka, bron krótka typu riffle strzelby. Badajac metody zabicia 196 fok uzyskano nastepujace wyniki:
37% zastrzelonych
63% zbitych innymi narzedziami w tym:
98% hakapik, 4% palka 3% inne niedozwolone narzedzia
Czy stosowane metody lowieckie uzyskaly aprobate lekarzy weterynarii lub organizacji pozarzadowych? (pytanie 14, mit 3: Palka lub hakapik to narzedzie barbarzynskie i niehumanitarne, dla którego nie ma miejsca we wspólczesnym swiecie)
Raport EFSA: Prawidlowe uzycie hakapika polega na uderzeniu tepa jego strona w czaszke foki w wyniku, którego kosci czaszki ulegaja zmiazdzeniu, a caly mózg uszkodzeniu, powodujacemu smierc lub stan nieodwracalnej utraty przytomnosci. Lowcy stosuja jednorazowe lub kilkukrotne uderzenia. Kilkukrotne uderzenia sa z pewnoscia bardziej skuteczne, lecz mijajace sie z definicja humanitarnego zabijania, która wymaga pojedynczego uderzenia.
Hakapik nie jest efektywna metoda w przypadku starszych fok, których kosci czaszki sa znacznie silniejsze i przez to trudne do zmiazdzenia. Ciosy zadane hakapikiem nie zawsze miazdza czaszke w sposób wystarczajacy, by uszkodzic mózg zwierzecia i spowodowac jego smierc lub ogluszenie; ciosy niekiedy zahaczaja o szczeke lub uszkadzaja tylko czesc mózgu.
Kanadyjska Królewska Komisja do spraw fok i polowan (Royal Commission on Seals and Sealing) na której raport powoluje sie DFO, w raporcie z 1986 orzekla, ze teoretycznie jest mozliwe spowodowanie ogluszenia foki przy uzyciu jednego uderzenia w glowe, po którym natychmiast dokonuje sie wykrwawienie zwierzecia. „trudnosci wzrastaja biorac pod uwage warunki w jakich prowadzone sa polowania” „kazde uderzenie musi byc zadane z precyzja, by zapewnialo humanitarne zabijanie, co prawdopodobnie jest nieosiagalne biorac pod uwage zimno, sliski lód, dlugie godziny pracy, presje czasu i mozliwosc ucieczki foki”
Wedlug EFSA uderzenie palka czesto nie jest w stanie zniszczyc czaszke w stopniu, który powoduje uszkodzenia mózgu wystarczajace by foka zmarla lub bezpowrotnie utracila swiadomosc. Z tego powodu EFSA rekomenduje zakaz uzywania palki jako narzedzia do zabijania fok.
Burdon (2001) okresla palke jako narzedzie powodujace tymczasowa utrate przytomnosci „zabijania fok przy uzyciu palki nie mozna nazwac humanitarna metoda”
Butterworth (2007): „zabijanie fok przy uzyciu palek jest z natury niehumanitarne” „nie jest mozliwe, by podnoszeniem standardów uczynic z palki narzedzie humanitarnego zabijania”. Coraz czesciej uzywa sie w czasie polowan broni palnej, szczególnie w rejonach o cienkiej pokrywie lodowej.
Wedlug EFSA lowcy strzelaja z zbyt duzych odleglosci, niecelnie, uzywaja zbyt malego kalibru, w wyniku czego przynajmniej 82% fok zabijanych bronia palna nie zostaje usmiercona pierwszym strzalem. W przypadku gdy lowca nie znajduje sie dostatecznie blisko foki wydluza sie okres czasu od postrzalu do dobicia zwierzecia hakapikiem, a wiec czas cierpienia zwierzecia. Ponadto czesc z postrzelonych zwierzat ucieka - wedlug danych DFO w roku 2001 5.4% fok zostala utraconych w ten sposób. Zwierzeta te umieraja powoli, cierpiac, poniewaz istnieje male prawdopodobienstwo, ze zraniona foka przezyje. Poza tym, lowcom uzywajacym strzelb z pewnoscia trudno pamietac o zasadach prawidlowego zabijania, skoro za kazda dziure po kuli w skórze maja odliczane okolo 2 dolarów.
Wedlug DFO, polowania uzyskaly aprobate lekarzy weterynarii przygotowujacych raporty dla DFO (w roku 2000, nastepny w 2005). Jednak dane i wnioski z tych raportów (szeroko krytykowanych za metodyke badan, niedokladnosc i stronniczosc opinii) wydaja sie temu zaprzeczac; w roku 2001 Daoust badajac czaszki zabitych fok stwierdzil, ze 86% z nich bylo zniszczonych w wystarczajacy sposób by zabic zwierze, czyli biorac pod uwage srednia ilosc fok zbijanych rocznie, ok. 42.000 fok nie zostaje zabitych w odpowiedni sposób.
W roku 2002 zespól lekarzy weterynarii przygotowujacych raport przeanalizowal 4 z 11 tasm video dostarczonych przez obserwatorów polowan z IFAW, na których udokumentowano przypadki zabicia 116 fok. W wyniku analizy materialu dowodowego z tasm video stwierdzono: 23.6% przypadków naruszylo prawa zwierzat 10.3% fok zabito w sposób nieprawidlowy 87% lowców nie sprawdzilo odruchów zyciowych w dwóch badanych przypadkach (plus jeden okreslony jako niepewny) postrzelonych fok nie dobito hakapikiem, tylko zywe zaciagnieto na poklad – nie ustalono, czy zwierzeta zyly podczas sciagania skóry, czy zmarly po wykrwawieniu w 8 przypadkach stwierdzono zbyt dlugi okres czasu od postrzalu do dobicia hakapikiem w 4 kolejnych przypadkach trudno bylo stwierdzic czy foka zyla po postrzale i w stosunku do 4 przypadków byly watpliwosci czy foka zostala dobita hakapikiem Z raportu wynika, ze 14 fok z 116, a wiec 12.1% fok cierpialo, a kolejne 5 (4.3%) moglo cierpiec przed smiercia.
W jaki sposób rzad kanadyjski angazuje sie w zapewnienie humanitarnego traktowania fok? (pytanie 7 )
DFO zapewnia, ze „Lowców zacheca sie do uczestniczenia w szkoleniach z zakresu wlasciwych technik lowieckich”, co nie znaczy, ze jest obowiazkiem odbycie szkolenia. Ponadto w czasie sporzadzania swojego raportu EFSA nie otrzymala zadnych informacji od rzadu Kanadyjskiego na temat programu szkolen, wiec nie wiadomo nawet jak owe szkolenia wygladaja. Wedlug EFSA odbycie szkolen z zakresu prawidlowej techniki zabijania fok powinny byc warunkiem otrzymania licencji.
Rzad kanadyjski zleca co pare lat przygotowanie raportu, który ma potwierdzic humanitarne zabijanie fok podczas polowan. Niestety, mimo, ze na stronie DFO znajduje sie informacja „raport wykonany dla DFO w roku 2001 (raport Daoust’a opublikowany w 2002) dowodzi, ze ubój znacznej wiekszosci fok przeprowadzany jest w sposób humanitarny”, taki wniosek trudno wyciagnac na podstawie danych z tego raportu (patrz wyzej).
W raporcie z roku 2005 (BL Smith) stwierdzono, ze „ przy stosowaniu trzech kroków: ogluszenie, sprawdzenie stopnia uszkodzenia czaszki, wykrwawienie, nastepujacych po sobie jak najszybciej” mozna zapewnic humanitarne zabijanie fok. Raport ten zalecal min. wprowadzenie zakazu strzelania do fok plywajacych w wodzie (jako, ze istnieje male prawdopodobienstwo ich wyciagniecia, a duze prawdopodobienstwo, ze zraniona foka ucieknie), zmiany w przepisach dotyczacych badania odruchów zyciowych (by stwierdzic nieodwracalna utrate przytomnosci lub smierc zwierzecia, powinno sie zbadac manualnie stan uszkodzenia czaszki zamiast odruch mrugania) oraz wprowadzenie przepisu nakazujacego wykrwawienie foki przed przystapieniem do sciagania skóry. Ponadto w raporcie zaleca sie usprawnienie monitorowania polowan i egzekwowania przypadków naruszen przepisów dotyczacych polowania na foki, przez zatrudnienie wiekszej ilosci oficerów i organizowanie szkolen dla oficerów.
Zalecono równiez, by jako oficerów monitorujacych prawidlowy przebieg polowan wybierac osoby z poza „kregu zainteresowanych” (zatrudnieni do monitorowania polowan oficerowie to czlonkowie spolecznosci zaangazowanej w polowania „przyjaciele i sasiedzi, niechetni do wyciagania sankcji w stosunku do lowców”) oraz by zmniejszyc konkurencje miedzy lowcami i zalogami w czasie polowan („w polowaniu uczestniczy duza liczba zalóg konkurujacych ze soba o ilosc upolowanych fok, poniewaz DFO nie ustala limitów polowów dla poszczególnych zalóg czy lowców”).
Wszelkie regulacje dotyczace polowan na foki zawiera Ustawa o Ssakach Morskich (Marine Mammal Regulations), która wedlug dr Mary Richardson, nie gwarantuje humanitarnego zabijania. Punkt z tej ustawy "Osoba, która uderza foke palka lub hakapikiem, powinna uderzyc w czesc czolowa czaszki powodujac jej zniszczenie" - nie reguluje ilosci uderzen, czyli w praktyce mozna uderzac tak dlugo, az czaszka ulegnie zniszczeniu. Ma sie to nijak do humanitarnego zabijania, które z definicji powinno byc dokonane jednym uderzeniem. W ustawie tej nie ma nic na temat ilosci strzalów w przypadku uzycia broni palnej i tego, ze dopuszczalne jest tylko celowanie glowe, nie w inna czesc ciala.
Ustawa do dzis nie zawiera zapisu, który wymagalby przeprowadzania procesu zabijania w trzech krokach: ogluszanie, sprawdzenie stopnia uszkodzenia czaszki i wykrwawienie zwierzecia. Dopiero w 2003 roku DFO dodalo punkt mówiacy o koniecznosci sprawdzania odruchów zyciowych za pomoca sprawdzania odruchu mrugania, który wczesniej uznano za nie odpowiednia metode „odruch mrugania zanika równiez u zwierzat ogluszonych w sposób nie uszkadzajacy mózgu i powraca po czasie od 20 sekund do 2 minut, dlatego zanik odruchu mrugania nie moze swiadczyc o nieodwracalnej utracie przytomnosci lub smierci” Daoust (2002).
W planie zarzadzania polowami fok na lata 2006 – 2010 DFO informuje „Po przeprowadzeniu badan w roku 2005, inspekcja weterynaryjna dala rekomendacje poprawy warunków zabijania fok” oraz zobowiazuje sie do „pracy nad spelnieniem tych rekomendacji” – bez podania szczególów, terminów…
Dopiero w tym roku, przed rozpoczeciem sezonu lowieckiego DFO wprowadzilo do regulaminu polowów paragraf nakazujacy wykrwawienie foki przed rozpoczeciem sciagania skóry.
MMR nie moze zapewnic humanitarnego zabijania, poniewaz, co pokazuje przypadek nowego zapisu o wykrwawianiu fok – DFO dostosowuje regulamin do rzeczywistosci – nie do wymagan stawianym humanitarnemu zabijaniu. Do tej pory zarzucano lowcom, ze nie przeprowadzaja procesu zabijania w trzech wymaganych krokach: ogluszenie, sprawdzenie odruchów zyciowych, wykrwawienie nastepujacych jak najszybciej po sobie, ze lowcy wciagaja na poklad foki, bez uprzedniego sprawdzenia odruchów zyciowych. Teraz nie bedzie mozna stawiac takich zarzutów, gdyz regulamin MMR mówi „po sprawdzeniu odruchu mrugania (mimo rekomendacji ta metoda nie zostala zastapiona w regulaminie manualnym sprawdzeniem stanu zniszczenia czaszki) powinno sie wykrwawic foke, jesli lowca znajduje sie na lodzie i pozwalaja na to warunki, nalezy wykrwawic foke zanim sie ja przeciagnie na poklad, jesli wciagnie sie foke na poklad bez wykrwawienia, nalezy tego dokonac po wciagnieciu jej na poklad. Jesli lowca zabija foke bez opuszczania statku, sprawdzenie odruchu mrugania i wykrwawienie nalezy przeprowadzic po wciagnieciu foki na poklad” (MMR, 2008).
W jaki sposób Ministerstwa Rybolówstwa i Oceanów Kanady monitoruje polowania na foki? Czy Ministerstwo Rybolówstwa i Oceanów powaznie podchodzi do wszelkich naruszen przepisów dotyczacych polowan na foki.? Jakie moga byc konsekwencje naruszenia tych przepisów? (pytania 15, 16, mit 8: Nie prowadzi sie scislej kontroli polowan na foki, a DFO nie naklada kar za nielegalne polowania lub praktyki)
DFO nie monitoruje polowan w efektywny sposób, co uniemozliwia egzekwowanie przepisów dotyczacych postepowania przy zabijaniu fok.
Zatrudnieni do monitorowania polowan oficerowie to czlonkowie spolecznosci zaangazowanej w polowania „przyjaciele i sasiedzi, niechetni do wyciagania sankcji w stosunku do lowców” (Daoust, 2005). Statki czy helikoptery Strazy Wybrzeza, która monitoruje polowania, sa latwo rozpoznawane przez lowców, co zmienia ich postawe „lowcy zachowuja sie inaczej w obecnosci oficerów” (Daoust, 2002). Funkcjonowanie kanadyjskiej Strazy Wybrzeza nie jest w stanie zapewnic monitoringu polowan i wymaga usprawnienia (BL Smith, 2005).
W 2007 roku DFO wyznaczylo 10 jednostek do monitorowania polowania, w którym uczestniczylo 5 – 6 tysiecy lowców, przy czym nie wszyscy oficerowie obserwuja jak sa prowadzone polowania, czesc z nich liczy odlawiane foki. Lecz nawet ten ograniczony monitoring dostarcza co roku zgloszenia o naruszeniu regulaminu Ustawy o Ssakach Morskich (MMR). Liczba tych zgloszen, z oczywistych wzgledów, jest mniejsza niz liczba przypadków naruszen regulaminu zaobserwowanych przez niezaleznych obserwatorów. Lowcy nie czuja respektu przed niezaleznymi obserwatorami, gdyz ich sugestie nie sa brane pod uwage przez DFO; IFAW zglosilo do tej pory ponad 700 przypadków - DFO nie wystosowalo zarzutów do ani jednego. Ponadto, jak zauwazyli autorzy raportu dla DFO z 2005 roku, trudno wymagac by DFO, które caly czas przekonuje o humanitaryzmie polowan zbieralo dowody przeciw polowaniom „istnieje tu oczywisty konflikt interesów - DFO jest w tej sprawie adwokatem polowan i ich nadzorca” (BL Smith).
Dotychczas DFO, mimo rekomendacji, nie wprowadzilo zadnych zmian dotyczacych monitorowania polowan. Niezalezni obserwatorzy musza sie starac o pozwolenia na obserwowanie polowan, a ich wnioski dotyczace polowan nie sa uznawane przez DFO.
Autorzy raportu EFSA spotkali sie z calkowitym brakiem wspólpracy ze strony DFO, które wedlug nich utrudnialo sporzadzenie raportu nie udostepniajac dokumentów i danych, które pomogloby w dokladnej analizie polowan.
Czy kanadyjskie komercyjne polowania na foki mozna okreslic jako humanitarne? (mit 2: foki sa zywcem obdzierane ze skóry)
Standardowa definicja terminu „humanitarne zabijanie”, dotyczaca kregowców to: „natychmiastowe spowodowanie utraty przytomnosci, zazwyczaj poprzez silne uderzenie, dostarczajace ilosc energii, która jest w stanie uszkodzic mózg w takim stopniu, by zwierze nie odczuwalo bólu.”
„Jest oczywiste, ze nie da sie zagwarantowac humanitarnego zabijania w 100% przypadków, chodzi natomiast o to by nie nazywac humanitarnym zabijaniem czegos, co za bardzo odstaje od tej definicji” (IFAW 2006).
Opinia EFSA: W praktyce, nie zawsze prawidlowo zabijane sa zwierzeta, a stopien ten trudno okreslic z powodu braku obiektywnych danych i nierzetelnej interpretacji dostepnych danych. W czasie polowan czesto dochodzi do sytuacji, w której foka zostaje uderzona hakapikiem lub palka czy trafiona kula, ale nie usmiercona. Wówczas foke uderza sie ponownie w celu usmiercenia, lub przeciaga sie na poklad i rozpoczyna sciaganie skóry w czasie, gdy jest ona jeszcze tego swiadoma. Takie postepowanie powoduje stres, lek, ból i inne formy cierpienia. Ponadto zdarza sie, ze postrzelona lub uderzona hakapikiem, ale nie usmiercona foka ucieka (okolo 5.4% zabijanych podczas polowan) i umiera w cierpieniu.
Warunkiem prawidlowego zabijania wedlug EFSA jest upewnienie sie, ze foka nie zyje lub jest nieodwracalnie nieprzytomna przed rozpoczeciem sciagania skóry, w tym wypadku konieczne jest sprawdzenie uszkodzen czaszki i wykrwawienie zwierzecia. W raporcie stwierdzono, ze procedura sprawdzania odruchów zyciowych jest czesto pomijana przez lowców, a koniecznosc wykrwawiania fok przed rozpoczeciem sciagania skóry nawet nie jest wymagana przez prawo dotyczace polowan (dopiero przed rozpoczeciem tegorocznego polowania DFO wprowadzilo przepis o koniecznosci wykrwawienia foki przed przystapieniem do sciagania skóry). EFSA krytykuje równiez sprawdzanie odruchu mrugania jako metode sprawdzania odruchów zyciowych u fok. Ponadto autorzy raportu stwierdzaja, ze polowania moga powodowac cierpienie fok, które nie staja sie celem lowców „Zwierzeta przezywaja duzy stres w czasie nagonki, a kiedy stado ulega rozproszeniu, zdezorientowane i przestraszone male foki, moga umrzec z glodu, jesli nie odnajda matki”.
Wedlug EFSA cienka pokrywa lodowa czy inne czynniki nie utrudniaja prawidlowego przeprowadzenia polowan (wszystko zalezy od podejscia lowców i równiez DFO), jednak istnieja niewielkie szanse, by nawet z odpowiednimi regulacjami i treningiem lowców, udalo sie osiagnac w czasie kanadyjskich komercyjnych polowan odpowiedni standard, pozwalajacy na okreslenie ich jako humanitarne „wydaje sie byc malo prawdopodobnym, ze lowcy beda poswiecac wystarczajaca ilosc czasu i uwagi kazdej foce”.
Autorzy raportu EFSA po przeanalizowaniu raportów Burdon'a (2001), Daoust'a (2002), Smith'a (2005) i Butterworth'a (2007), wysuneli konkluzje, ze kanadyjskie polowania powoduja znaczne i nie do zaakceptowania cierpienie u fok; wszelkie zasady o traktowaniu zabijanych zwierzat nie sa respektowane ani wymagane, lowcy nie przestrzegaja przepisów dotyczacych ssaków morskich, a rzad kanadyjski nie monitoruje polowan w odpowiedni sposób. Raport podaje, ze wedlug Burdon'a „polowania nawet nie spelniaja podstawowych praw zwierzat obowiazujacych w Kanadzie”.
Jeszcze bardziej radykalna ocene wydal dr Ian Robinson, brytyjski przedstawiciel w miedzynarodowej komisji lekarzy weterynarii, która w 2001 obserwowala polowania "Rzad kanadyjski twierdzi, ze kanadyjskie komercyjne polowania sa tym samym, co kazde inne zabijanie tyle, ze nie w rzezni a na lodzie, dlatego moga nie wygladac za dobrze. My jednak spotkalismy sie z takim cierpieniem zwierzat, jakie nie moze byc tolerowane w zadnym zwierzecym przetwórstwie na swiecie''. Wedlug Amerykanskiego Zwiazku Lekarzy Weterynarii (American Veterinary Medical Association) "Warunki srodowiska towarzyszace polowaniom, jakkolwiek trudne, nie zwalniaja z obowiazku zredukowania do minimum bólu i stresu zwierzecia podczas odbierania mu zycia" (2007).
Z wszelkich dokumentów regulujacych humanitarne zabijanie zwierzat wynika, ze musi zostac spelnionych wiele wiecej warunków, by uznac ten proces za humanitarny, nie chodzi tu tylko o kwestie czy foki sa czy nie sa „obdzierane z skory zywcem”. Od momentu pierwszego uderzenia hakapikiem, palka czy pierwszego trafienia kula, foki przechodza straszne meczarnie, niezaleznie od tego czy zostana ostatecznie usmiercone, czy umra same na chwile przed sciagnieciem skóry. Z raportów wynika, ze 87% lowców nie sprawdza czy foka zyje czy nie (Daoust, 2001). 82% fok zabijanych bronia palna nie zostaje usmiercona pierwszym strzalem (EFSA, 2005) – czekaja one w cierpieniu na dobicie palka lub sa wbijane na haki hakapików lub bosaków i ciagle zywe wciagane na poklad statku (25% przypadków sfilmowanych przez HSUS w 2007). Daoust w czasie swoich obserwacji prowadzonych z statku, podczas których przebywal z lowcami (co jak sam stwierdzil w raporcie, wplynelo na zmiane postawy lowców) odnotowal, ze trzy z 169 fok trafily na poklad jeszcze zywe.
Opisane tu zarzuty dotycza nieprawidlowego postepowania podczas zabijania fok, które towarzyszy regularnie polowom. Jednak oprócz tych typowych dla lowców zarzutów niestosowania zasad humanitarnego zabijania, dochodza inne zarzuty jak np. zabijanie ciezarnych fok, których mlode wyrzuca sie za burte.
Reasumujac mozna przytoczyc slowa Stavrosa Dimasa, który w odniesieniu do raportu EFSA powiedzial „Rzad kanadyjski nie byl w stanie dowiesc, ze polowania sa prowadzone w sposób humanitarny” „przedstawione mi materialy nie przekonuja mnie o humanitaryzmie kanadyjskich polowan na foki”.
Literatura:
1. Pierre-Yves Daoust, Alice Crook, T. K. Bollinger, K. G. Cambell, J. Wong “ Animal welfare and the harp seal hunt in Athlantic Canada” , Veterinary Journal, Wrzesien, 2002. (raport przygotowany dla DFO tzw. Daoust raport) http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?artid=339547
2. Charles Craguel, Alice Crook, Pierre-Yves Daoust, J. Lawrence Dunn, Stephane Lair, Alan Longair, Joost Philippa, Andrew Routh, Alison Tuttle: Report of the Independent Veterinias’ Working Group on the Canadian Seal Hunt “Improving Humane Practice in the Canadian Harp Seal Hunt”, sierpien 2005 (raport przygotowany przez grupe BL Smith tzw. grupe “Daoust 2”)
3. DFO Science Stock Status Report E1-01, (2000)
http://www.dfo-mpo.gc.ca/CSAS/csas/status/2000/E1-01e.pdf
4. Harp seal populations in the northwestern Atlantic: modelling populations with
uncertainty by Prof. Stephen Harris, Carl D. Soulsbury & Graziella Iossa School of Biological Science, University of Bristol, UK
5. DFO, 2005. Stock Assessment of Northwest Atlantic Harp Seals (Pagophilus
groenlandicus). DFO Can. Sci. Advis. Sec. Sci. Advis. Rep. 2005/037.
6. Burdon, Rosemary L., Gripper, J., Longair, J.A., Robinson, I. and Ruehlmann, D.,
2001.
7. Rapporteur: Fielder, J.. Veterinary Report Canadian commercial seal hunt Prince
Edward Island, March 2001, Canada. Report of an International Veterinary Panel
8. Dr. Mary Richardson , “Inherently Inhumane”, 2007.
9. Report of the Eminent Panel on Seal Management, 2001
10. Canadian Veterinary Medical Association (CVMA). 2007. Position statement on
euthanasia. http://canadianveterinarians.net/ShowText.aspx?ResourceID=34
11. World Organisation for Animal Health. 2006. Guidelines for the Slaughter of
Animals. International Animal Health Code-2006, Appendix 3.7.5.
http://www.oie.int/eng/normes/mcode/code2006_back/en_chapitre_3.7.5.htm
